مشهد فرهنگ

سید قاسم وزیری / فعال حوزه مدیریت شهری

زمین اصلی ترین نهاده تولید است. هر چقدر هم تکنولوژیها رشد کنند جایگزینی برای زمین نخواهد بود! اقتصادی که میخواهد تولید را رونق دهد باید به زمین توجه ویژه داشته باشد.
اگر آن زمین در شهر باشد آن هم در یک منطفه مرغوب این توجه ویژه باید دوچندان باشد.
زمین پادگان لشگر ۷۷ خراسان دویست هکتار وسعت دارد! نزدیک به مرکز شهر است، یک بَر در حاشیه کمربندی دارد و در موقعیتی مرغوب و نزدیک به حرم واقع شده است. این شرایط یعنی سیاستگذار و طراح شهری دستش برای انواع و اقسام طرحهای اقتصادی، اجتماعی و.. باز است.
خبر خوب اینکه ارتش نرم نرمک در حال تخلیه پادگان است و این گنجینه که ذخیره زمین مشهد است میتواند در اختیار عموم مردم قرار بگیرد.
اما خبر بد (یا حداقل قابل تامل!) اینکه شنیده ها حاکیست که طرح مشاور برای پادگان ترکیبی از تجاری، مسکونی و فضای سبز است.
من عمیقا معتقدم باید نهضت مسکن سازی در کشور راه بیفتد. اما همان اندازه معتقدم که زمین پادگان برای قطعه بندی و بارگذاری مسکونی حیف است!
در این نوشتار چند پیشنهاد برای کاربریهای پادگان مطرح کردم. امیدوارم در فضایی آرام و بدور از شتابزدگی، تصمیمی صحیح ، برای آینده مشهد گرفته شود. زیرا زمینی با ویژگیهای این پادگان دیگر در مشهد نداریم!

چند پیشنهاد درباره کاربری جدید پادگان لشگر ۷۷ و فرصت های بینظیری که میتواند خلق کند:
چند دوره است که مدیریت شهری پیگیر است که ارتش پادگان لشگر ۷۷ مشهد را تخلیه کند و پادگان را که در یک منطقه مرغوب شهری است به زیرساختهای موردنیاز شهر اضافه کند.
این اتفاق بالاخره خواهد افتاد. اما سوال بعدی اینست که این اراضی به چه کاربری ای اختصاص می یابند.
اراضی پادگان با دسترسی مستقیم به کمربندی، منظر به ارتفاعات جنوبی مشهد، وسعت بالا (۲۰۰ هکتار زمین مرغوب شهری) و… فرصتی بینظیر برای رفع بسیاری از نیازمندیهای زیرساختی مشهد است.
با توجه به همجواری پادگان با بیمارستانهای مهم مشهد یعنی امام رضا (ع) و قائم (عج) ایجاد یک شهرک بین المللی مناسب توریسم درمانی در مشهد میتواند یکی از این ایده ها باشد. این طرح در صورت اجرای هوشمندانه بعید نیست بتواند مطبهای پزشکان را از محدوده خیابان عارف، پرستار و… به داخل خود جذب کند و کلاف سردرگم ترافیک آن منطقه را برای همیشه باز کند.

پادگان می تواند یک شهرک ورزشی یا دهکده المپیک برای مشهد باشد با دهها زمین و محوطه ورزشی. سوله های موجود در پادگان هم شاید بکار این طرح بیاید. ضمنا مناطق یک و هشت مشهد با کمبود سرانه ورزشی مواجهند و این طرح می تواند نیاز مقیاس منطقه را هم پوشش دهد.
ایجاد یک سایت تفریحی بین المللی با چند شهربازی بزرگ با انواع بازیهای محیطی، محلی، واقعیت افزوده، سایت های بزرگ پینت بال، بازیهای مهیج و… نیز می تواند در پادگان اتفاق بیفتد.
پادگان می تواند به چند تم پارک بزرگ تبدیل شود. پارکهای موضوعی با مضامین دینی، ملی، جهانی و… و ضمن بهبود مساله تفریح در مشهد، سبد سفر زائران را با گشت و گذار فعال در محیطی که داشته ها، افتخارات و اشتراکات فرهنگی را به رخ میکشد غنی کند.
به این لیست دهها ایده دیگر هم می توان اضافه کرد. اما به نظر من بدترین ایده برای پادگان اینست که مثل بافتهای اطرافش مسکونی شده و فروخته شود. متاسفانه شنیده ها حاکیست در طرح های ارائه شده انگیزه برای ایجاد بافت مسکونی و انتفاق زودبازده بالاست.